حسین باقری؛ سید مهدی ادنانی؛ حسین بشری
چکیده
در این تحقیق، ابتدا فهرست فلورستیک استان تهیه و با توجه به مطالعات کتابخانه ای و همکاری افراد متخصص، اقدام به شناسایی گونه های معطر استان گردید. بعد با مراجعه به عرصه های طبیعی، مناطق پراکنش و خصوصیات اکولوژیک هر یک از گونه ها از جمله تعیین فراوانی و تراکم آنها جهت معرفی بهترین رویشگاهها، تیپ گیاهی، گیاهان غالب همراه و بررسی عوامل ...
بیشتر
در این تحقیق، ابتدا فهرست فلورستیک استان تهیه و با توجه به مطالعات کتابخانه ای و همکاری افراد متخصص، اقدام به شناسایی گونه های معطر استان گردید. بعد با مراجعه به عرصه های طبیعی، مناطق پراکنش و خصوصیات اکولوژیک هر یک از گونه ها از جمله تعیین فراوانی و تراکم آنها جهت معرفی بهترین رویشگاهها، تیپ گیاهی، گیاهان غالب همراه و بررسی عوامل اکولوژیک تاثیر گذار شامل وضعیت خاک، شیب، جهت، ارتفاع، وضعیت زمینشناسی، میزان بارندگی و اکسترمهای دمایی با استفاده از نقشههای موجود و اندازهگیری های صحرایی و آزمایشگاهی تعیین گردید. نتایج نشان داد که از بین حدود 230 گونه دارویی استان تعداد 39 گونه آن جزء گونههای اسانس‌دار طبقهبندی میشوند. از این تعداد 28 گونه در مراتع نیمه استپی و4 گونه در مراتع استپی استان میباشند. همچنین تعداد 7 گونه به طور مشترک در هر دو منطقه مذکور یافت میشوند. در این بین خانواده نعناعیان با 22 گونه، کاسنی با 12 گونه، چتریان با 3 گونه و ارمک و شاه پسند با یک گونه جزو تیره های گیاهی اسانس‌دار بودند. از میان جنسهای مهم نیز میتوان به جنسهای Artemisia (با 5 گونه)، Salvia (با 4 گونه)، Stachys و Nepeta (با 3 گونه)، Marrubium, Tanacetum ,Ziziphora, Scutellaria و Achillea (هر کدام با 2 گونه) اشاره کرد. طیف زیستی گیاهان اسانس دار نیز نشان می‌دهد که 46 درصد از این گیاهان همی کریپتوفیت، 36 درصد کامفیت، 13 درصد تروفیت و 2.5 درصد ژئوفیت و فانروفیت میباشند. از لحاظ موسم گلدهی، گونههای خانواده نعناع زودتر و تیره کاسنی دیرتر به گل مینشینند. گونه Echinophora platylobaبا گلدهی در اواخر تابستان و گونههای درمنه دشتی و کوهی در اوائل پاییز دیرترین موسم گلدهی را در میان گیاهان اسانس‌دار استان دارا میباشند.
سید مهدی ادنانی؛ حسین بشری؛ حسین باقری
چکیده
استفاده از گیاهان دارویی به عنوان محصولات فرعی مرتع، در کشور ایران دارای سابقه‌ای بسیار طولانی است.شناسایی و تعیین ویژگیهای اکولوژیک این گیاهان، لازمه بهره برداری پایدار و اقتصادی از استعدادهای موجود در عرصه منابع طبیعی است. گیاه باریجه (Ferula gumosa)، یکی از گونه های دارویی مناطق کوهستانی ایران است که از نظر صنعتی نیز دارای اهمیت ویژه‌ای ...
بیشتر
استفاده از گیاهان دارویی به عنوان محصولات فرعی مرتع، در کشور ایران دارای سابقه‌ای بسیار طولانی است.شناسایی و تعیین ویژگیهای اکولوژیک این گیاهان، لازمه بهره برداری پایدار و اقتصادی از استعدادهای موجود در عرصه منابع طبیعی است. گیاه باریجه (Ferula gumosa)، یکی از گونه های دارویی مناطق کوهستانی ایران است که از نظر صنعتی نیز دارای اهمیت ویژه‌ای می باشد. هدف از این تحقیق، بررسی‌خصوصیات اکولوژیکی باریجه و نیز ترکیبهای شیمیایی موجود در آن به منظور شناسایی و حفاظت از رویشگاه های عمده در سطح استان قم می باشد. این تحقیق از سال 1375 به مدت سه سال در اکوسیستمهای مرتعی استان قم انجام شد. در این بررسی نقشه پراکنش گیاه باریجه با استفاده از منابع موجود و مطالعات صحرایی تهیه و در هر رویشگاه یک منطقه معرف به وسعت یک هکتار انتخاب شد. مؤلفه‌های پوشش گیاهی با استفاده از روش ترانسکت - کوادرات بررسی و پراکنش سیستم ریشه ای و مراحل مختلف فنولوژی با انتخاب 20 پایه در هر منطقه معرف تعیین شد. نمونه‌های خاک از اعماق 15-0 و 30-15 سانتیمتر تهیه و جهت تعیین ماده آلی، اسیدیته و شوری به آزمایشگاه ارسال گردید. به منظور تعیین ارزش غذایی گونه باریجه در مراحل مختلف فنولوژی نمونه گیری از پایه های موجود صورت پذیرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که رویشگاه گونه باریجه اغلب در مناطق نیمه استپی با ارتفاع بالاتر از 2000 متر، دارای خاک با بافت سبک، اسیدیته بین 7.8-7.5 و شوری بین0.06 تا 0.479 میلی موس بر سانتیمتر با سازندهای زمین شناسی گرانیت و گرانودیوریت یافت می شود. این گونه می تواند درجه حرارت بین 23.5- تا 39 درجه سانتیگراد و بارندگی سالانه حدود 300 میلیمتر را تحمل نماید. نسبت ریشه به شاخه و برگ 0.73-0.7 بود. میانگین کل مواد غذایی قابل هضم در این گونه در مراحل مختلف فنولوژی، بیشتر از سایر گونه های مرتعی موجود در رویشگاه است. ارزش غذایی بالا به همراه ارزش اقتصادی شیرابه حاصل از گیاه باریجه، اهمیت فراوان این گونه را نشان می‌دهد.
